IZLOŽBA U ISTORIJSKOM ARHIVU
U Istorijskom arhivu, u četvrtak, 19. maja, održana je izložba fotografija iz privatne zbirke Predraga Kovačevića „Užice 1941 – 1945.“, autora Željka Markovića.
Ova izložba je tačka u kojoj su se spojili dugogodišnji istraživački rad i ljubav za ovaj grad s jedne strane i, sa druge strane, stručna i profesionalna pomoć u prezentacija prigodnog materijala.
Autor izložbe, direktor užičkog Istorijskog arhiva, Željko Marković, rekao je da je ovom izložbom obuhvaćen period od 1941. do 1945. godine, jer vrlo malo fotografija predstavlja period do šezdesetih godina prošlog veka.
– U okviru građe koju čuvamo u Arhivu, postoji jedinica sećanja Jovana Rosića, koji se seća da je prilikom uvođenja vodovoda u gradu postojao veliki otpor kod užičkih kafedžija i da su svoje momke slali na javne česme po vodu. Zahavljajući Predragu Kovačeviću, Iliji Laziću i Debeljeviću, na ovoj izložbi, između ostalih fotografija, može se videti fotografija kako jedan od tih momaka toči vodu u kofu sa užičke česme na nekadašnjoj Žitnoj pijaci. Takođe, ilustrujući fotografije, preneo sam sećanje Jova Rosića kako je pored njegove berbernice prolazila jedna grupa zarobljenih nemačkih vojnika i kako je zamolio partizana vojnika, koji ih je sprovodio, da svrate u berbernicu, gde ih je sredio i ugostio sa kafom i ratlukom. Na žalost, takvi događaji koji predstavljaju jedan urban, gradski život, su mnogo manje predstavljeni na ovoj izložbi, više je onih koje govore o tragičnim ratnim zbivanjima – rekao je Marković i zahvalio se na ustupljenim fotografijama, koje su većinom neobjavljene.
Tihomir Petković, gradonačelnik Užica, otvorio je izložbu i poručio da jedna fotografija govori više nego hiljade izgovorenih reči, posebno ako obratimo pažnju na detalje koji se na fotografijama nalaze.
– Rečima bismo teško mogli da dočaramo period iz istorije našeg grada, a i mnogo toga je zapisano. Zbog svega toga, od neprocenjivog značaja su fotografije, sačuvane u zbirkama naših kulturnih institucija, kao i fotografije u posedu naših građana, na kojima su zabeleženi važni događaji u istoriji Užica, kao što su okupacija grada, ulazak četnika 1941. godine, savezničko bombardovanje 1944. godine i ulazak partizanskih oslobodilačkih jedinica u naš grad. Posebno treba istaći, kada je reč o ovoj izložbi, spremnost i entuzijazam Gaga ili Kovača, kako ga ja znam, da sugrađanima pruži mogućnost da vide fotografije iz njegove privatne zbirke, koje obuhvataju period od 1941. do 1945. godine i oslikavaju Užice u to doba. Pored dokumentarne, neke od ovih fotografija poseduju umetničku vrednost. Najveći deo ovih fotografija je načinio nekadašnji poznati užički fotograf Ilija Lazić, čovek, zahvaljujući čijem radu, mnogo toga saznajemo o Užicu koga više nema – rekao je Petković.
Z. G.
